شهرنشینی کشاورزان و پیامدهای اجتماعی آن در روستا مطالعة موردی: دهستان میربگ جنوبی، شهرستان دلفان

نویسندگان

جعفر توکلی

چکیده

شهرنشین شدن کشاورزان و جدایی فضایی- مکانی کشاورزی از سکونت از پدیده های امروزین روستاها به شمار می آید. کشاورزان دیگر فقط در روستاها سکونت ندارند و بسیارند کسانی که ساکن شهرها هستند و در روستاها کشاورزی می کنند. پژوهش حاضر به بررسی ابعاد اجتماعی این مسئله پرداخته است. برای این منظور 18 گویه در قالب 5 مؤلفه بررسی شد. جامعة آماری تحقیق، 220 سرپرست خانوار روستایی ساکن 5 روستای دهستان میربگ شهرستان دلفان بود که از این تعداد 80 کشاورز مقیم روستا و 59 کشاورز ساکن شهر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و ابزار استفاده شده پرسشنامه بود. نتایج نشان دادند که پذیرش اجتماعی دو گروه نسبت به یکدیگر تقریباً مطلوب است (میانگین رتبه ای: روستا: 54/3؛ شهر: 76/3). الگوپذیری ازنظر کشاورزان ساکن روستا در حد زیاد و ازنظر کشاورزان ساکن شهر نسبتاً زیاد است (میانگین رتبه ای: روستا: 06/4؛ شهر: 83/3). رضایت شغلی کشاورزان ساکن روستا نسبتاً زیاد و گروه ساکن شهر نسبتاً کم است (میانگین رتبه ای: روستا: 20/3؛ شهر: 13/2). اختلاف و تنش بین دو گروه در حد نسبتاً زیاد ارزیابی شده است (میانگین رتبه ای: روستا: 97/3؛ شهر: 94/3). افزون بر این بین پذیرش اجتماعی و متغیرهای الگوپذیری و رضایت شغلی رابطة مثبت و معنا دار برقرار است. الگو پذیری گروه مقیم روستا از کشاورزانی که سابقة شهرنشینی کمتری دارند بیشتر و رضایت شغلی جوان ترها و گروه ساکن شهر کمتر از دیگران است. بنابراین یکی از ضرورت های برنامه ریزی توسعة روستایی، شناخت همه جانبة گروه اخیر و چالش های فراروی ایشان و ساکنان دائمی روستاهاست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در به‌کارگیری اقدامات خاک‌ورزی حفاظتی؛ مطالعة موردی: کشاورزان دهستان شباب، استان ایلام

تصمیم برای به‌کارگیری عملیات حفاظتی آب‌وخاک از سوی کشاورزان یک فرایند تصمیم‌گیری چندمرحله‌ای بوده که به عوامل و شرایط مختلفی مرتبط است. هدف از  مطالعة حاضر که از نوع توصیفی ـ تحلیلی است، بررسی و سنجش عوامل مؤثر رفتاری کشاورزان در به‌کارگیری اقدامات خاک‌ورزی حفاظتی در دهستان شباب است. جامعة آماری انتخابی این مطالعه شامل  همةکشاورزان ساکن در دهستان شباب بوده که در سال زراعی 91-1390 اقدام به کشت گ...

متن کامل

مطالعه بیکاری از نگاه بیکاران روستایی و پیامدهای آن (مطالعه موردی: روستای حسن‌آباد در شهرستان دلفان)

بیکاری معضلی است که تمام ابعاد زندگی فرد و خانواده­ی وی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با هدف کشف ابعاد گوناگون بیکاری از منظر خود بیکاران و شناسایی پیامدهای آن، با استفاده از نظریه­ی زمینه‌ای و فن مصاحبه­ی عمیق انجام شد. روستای حسن‌آباد از توابع شهرستان دلفان در استان لرستان، که دارای میزان بیکاری بالاتر از میانگین کشوری است، برای انجام پژوهش برگزیده شد. در مجموع، 17 مصاحبه با مردان بیکا...

متن کامل

مطالعۀ تطبیقی شیوۀ تولید و بهره‌برداری کشاورزان ساکن و غیر‌ساکن از منابع روستا (مطالعۀ موردی: دهستان حومه، شهرستان هرسین)

امروزه روستاها در سایۀ پیشرفت ارتباطات و گسترش تبادلات گوناگون، فضایی بسیار پویاتر از گذشته دارند. در چنین بستری، خانوارهای چندفضایی نظیر کشاورزان غایب شکل گرفته‌اند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی ویژگی‌های این گروه از بعد نحوۀ سازماندهی تولید و بهره‌برداری از منابع تولیدی روستاست. در این راستا، 6 روستای نمونه از دهستان حومۀ شهرستان هرسین انتخاب شدند. از 196 خانوار ساکن این روستاها طبق فرمول کوکران، ...

متن کامل

بررسی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی تبدیل روستا به شهر (مطالعه موردی: روستا ـ شهر حسن‌آباد، شهرستان اقلید)

در کشور ایران ایجاد روستا- شهرها از طریق اجرای سیاست ارتقای روستاهای بزرگ و مستعد به شهر صورت گرفته است. هدف از ایجاد روستا- شهرها بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی و حل مشکلات شهری و روستایی می­باشد. به طور کلی روستا- شهرها سکونتگاه­های روستایی هستند که به علت تمرکز جمعیت در آن­ها، مرکزیت بخش و یا دلایل دیگر معیار شهر شدن را پیدا می­کنند، ولی هنوز اکثریت جمعیت شاغل آن­ها به کشاورزی مشغول هستن...

متن کامل

بررسی روابط شهر- روستا مورد مطالعه: دهستان سررود جنوبی، بخش مرکزی شهرستان بویراحمد و شهر یاسوج

ارتباطات روستایی و شهری می‌تواند به عنوان روابط ساختاری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بین افراد و گروه‌ها در محیط روستایی و شهری تعریف شود. این ارتباط به طور غیر مستقیم بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تأثیر می‌گذارد. این پژوهش، از نظر نوع کاربردی می‌باشد و با استفاده از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه‌ی آماری این پژوهش، شامل روستاهای دارای جمعیت بیش از 500 نفر در دهستان ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشهای روستائی

ناشر: دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران (قطب علمی برنامه ریزی روستایی)

ISSN 7373-2008

دوره 5

شماره 4 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023